Waarom werken met kinderen met autisme juist verre van saai is

'Is dat niet erg saai, met veel structuur en herhaling?' Die reactie krijgen pedagogisch medewerkers Melanie en Bianca regelmatig wanneer ze vertellen dat zij werken op een groep met kinderen met autisme. Maar zij vinden hun baan juist erg leuk, afwisselend en dynamisch. Om te laten zien dat het er in de praktijk anders aan toegaat dan de meeste mensen denken, vertellen zij er graag meer over.

De Atlas is een onderwijszorggroep op de locatie in Leiderdorp voor kinderen met autisme in de leeftijd van 3 tot 7 jaar. Melanie werkt er 13 jaar en Bianca zelfs al 22 jaar. Er komen twaalf kinderen, verdeeld over twee groepen. In een intensief begeleidingstraject van één of twee jaar worden de kinderen voorbereid op een vorm van onderwijs.

Bianca: 'Mensen die voor het eerst bij ons op de groep komen, weten vaak niet wat ze zien. Daar ligt een kind in zijn onderbroek op de grond, verderop klimt er één op de kast en een ander rent gillend door de gang. Dat lijkt heel chaotisch, maar er is wel degelijk structuur. Ieder kind heeft zijn eigen structuur en volgt zijn eigen programma. Dat is niet altijd zichtbaar en de kinderen moeten soms even stoom afblazen.'

Melanie: 'Er is veel begeleiding. Ons team bestaat uit pedagogisch medewerkers, een docent en twee orthopedagogen. En we werken samen met andere deskundigen zoals een fysiotherapeut. Het werkt! We zien de kinderen opbloeien en zich heel snel ontwikkelen. Ik ben trots op wat wij neerzetten met elkaar.'

Bianca: 'Ondanks de hoeveelheid begeleiding, hebben we toch onze handen vol. Als kinderen bij ons komen, kunnen ze nog niets met anderen. Ze vinden het eng, hebben moeite met emoties of gedragsproblemen. Als er een kindje binnenkomt met ingewikkeld gedrag denk ik: leuk, puzzelen! Zo hadden we bijvoorbeeld een meisje dat de eerste vier weken constant heeft gegild. Dan proberen we van alles. En als je haar nu ziet: zij is blij, spreekt zinnen van twee of drie woorden en komt regelmatig even knuffelen. Ze heeft nog wel buien hoor, maar veel minder.'

Melanie: 'Net kwam een jongetje afscheid nemen van de groep. Toen zijn vader zei: geef je de juffen eens een boks, hoor ik ineens 'Melanie!' Zo bijzonder want hij had nog nooit mijn naam gezegd.'

Je moet juist heel flexibel zijn
Bianca: 'Iedereen denkt dat je enorm gestructureerd moet zijn om met kinderen met autisme te kunnen werken. Dat klopt niet. Je moet juist flexibel zijn. Als je iemand bent die denkt: ik zie een probleem dus ik ga eens even rustig nadenken hoe ik dat ga oplossen. Dan ben je echt te laat. Daarbij moet je goed observeren en je kunnen inleven want de meeste kinderen bij ons op de groep kunnen niet praten. Zo wilde vanochtend een jongetje per se zijn laarzen niet aan. Steeds als ik het wilde proberen, ging hij gillen. Ineens dacht ik. O wacht, jij hebt net in de plas gestaan, jouw laars is nat!'

We zijn een hecht team, dat moet ook wel
Bianca: 'We zijn een hecht team en lachen wat af. Dat moet ook wel want het werk kan best vermoeiend zijn, zeker als er veel kinderen zijn met heftig gedrag. Dat vind ik meestal leuk, maar soms niet. Dan zeg ik: 'Ik trek het even niet. Kun jij dit kind vandaag onder je hoede nemen?' Of als een collega zegt: 'Ik heb vannacht geen oog dicht gedaan, zeg ik: 'Waar heb je wel de energie voor? Dan doe jij dat en hou ik je een beetje uit de wind.'

Melanie: 'Je zit dicht op elkaars lip en moet elkaar durven aanspreken en dingen van elkaar kunnen aannemen. We zeggen veel met een lolletje hoor, maar daar moet je wel tegen kunnen. Ook buiten werk appen we en als het kan, komt op vrijdagmiddag de borrel en de chips op tafel. Het gaat bijna altijd over de kinderen.'

We regelen bijna alles zelf
Melanie: 'Het is fijn om te voelen dat de organisatie vertrouwen heeft in onze kennis en kunde. Maar verder hebben we vooral met de groep en de collega’s te maken. We regelen bijna alles zelf en krijgen daar de ruimte voor.'

Bianca: 'Er zijn in de loop der jaren echt weleens visieverschillen geweest en we hebben verschillende teammanagers gehad, maar ik heb me altijd gewaardeerd gevoeld door de organisatie. En de opleidingsmogelijkheden binnen Cardea zijn de laatste jaren enorm verbeterd. Nu wordt er ieder jaar gevraagd: wat willen jullie het komende jaar voor scholing volgen? Als ik iets wil om me verder te ontwikkelen in het werken met deze doelgroep, zijn die mogelijkheden er.'